مالیات بر درآمد اجاره ملک، مالیاتی است که فرد اجاره دهنده باید پرداخت کند. در سال 1401، مهلت پرداخت آن تا 31 تیر ماه 1401 است. نحوه محاسبه این مالیات بر ماخذ 75 درصد اجاره بهای سالیانه است و در قانون مالیات های مستقیم می باشد و شامل اجاره دهندگان ملک به پدر، مادر، فرزند و … نمی شود.
در این مقاله به انواع مالیات، میزان نرخ مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1401، معافیت های مالیات بر اجاره، جریمه نپرداختن مالیات بر اجاره و نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی اجاره ملک پرداخته ایم.
انواع مالیات
یکی از مهم ترین منابع دولت برای ارائه خدمات عمومی به شهروندان، دریافت مالیات در انواع مختلف آن است.
مالیات مستقیم: این مالیات به طور مستقیم از دارایی و درآمد افراد کسر می شود. یکی از اقسام مالیات مستقیم، مالیات بر در آمد اجاره می باشد که نحوه محاسبه و مهلت پرداخت مخصوص به خود را دارد. عدم پرداخت در زمان مشخص، سبب جریمه فرد می شود.
مالیات غیر مستقیم: مالیاتی است که به عنوان بخشی از قیمت کالای خریداری شده، توسط خریدار باید پرداخت شود.
مالیات بر درآمد اجاره ملک
از املاک مستغلات، انواع مختلف مالیات دریافت می شود. مانند: مالیات بر فروش ملک، مالیات بر خانه های خالی، مالیات بر نقل و انتقال، مالیات بر ساخت و ساز ملک و مالیات بر اجاره ملک که در ادامه به توضیح این مورد می پردازیم.(مالیات خانه های خالی را در این مقاله مطالعه کنید)
شخصی که خانه خود را اجاره می دهد از محل اجاره ملک خود درآمد کسب می کند، پس موجر باید مالیات بر درآمد اجاره ملک را بپردازد. این ملک می تواند ملک مسکونی، اداری و تجاری باشد.
مطابق ماده 53 قانون مالیات های مستقیم ((در آمد مشمول مالیات، املاکی که به اجاره واگذار می گردد، عبارت است از کل مال الاجاره، اعم از نقدی و غیر نقدی، پس از کسر بیست و پنج درصد، بابت هزینه ها و استهلاکات و تعهدات مالک، نسبت به مورد اجاره)) پس مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1401، به 75 درصد اجاره بهای تعیین شده تعلق می گیرد.
چه کسی باید مالیات بر درآمد اجاره ملک را پرداخت کند؟
همانطور که در توضیحات بالا گفته شد، مسئولیت پرداخت مالیات بر درآمد اجاره به عهده‌ی مالک است. اما گاهی اوقات موجر و مستاجر با هم توافق می کنند که مستاجر، حق اجاره دادن ملک را داشته باشد که اصطلاحاً به آن اجاره دست دوم گفته می‌شود، در این صورت اجاره دهنده باید مالیات بپردازد. (قوانین رابطه بین مالک و مستاجر در املاک را در این مقاله مطالعه کنید)
نکته: مبلغ مالیات اجاره که توسط مالک پرداخت می‌شود با مالیاتی که مستاجر اول می‌پردازد، متفاوت است. مالک باید ۷۵ درصد اجاره‌ی سالیانه را مالیات بپردازد، در حالیکه مستاجر، اول باید به میزان تفاوت اجاره ای که به مالک می‌پردازد و از مستاجر دوم دریافت می‌کند را به عنوان مالیات در نظر بگیرید.
میزان نرخ مالیات بر درآمد اجاره ملک در سال 1401
بر اساس تصمیمات گرفته شده در کمیسیون تلفیق مجلس، میزان مالیات بر مستغلات و اجاره در سال 1401 افزایش نیافته و مانند گذشته می باشد. این نرخ برای اشخاص حقوقی 25 درصد بوده و برای اشخاص حقیقی به صورت زیر است.
درآمد سالیانه مشمول مالیات | درصد مالیات |
تا 50 میلیون تومان | 15 درصد |
50 تا 100 میلیون تومان | 20 درصد |
بیشتر از 100 میلیون تومان | 25 درصد |
معافیت های مالیات بر اجاره
مواردی که مالیات بر اجاره از آنها معاف است را در ادامه بررسی می کنیم.
معافیت خانوادگی
بر اساس قانون اگر واحد مسکونی را در اختیار پدر یا مادر، همسر یا فرزند، اجداد و افراد تحت تکفل خود قرار دهیم، آن واحد اجاری محسوب نمی شود فقط در صورتی ملک اجاری تلقی می شود که سند یا مدرکی داشته باشید که اثبات شود اجاره دریافت می کنید.
نکته: اگر بیشتر از یک واحد در اختیار افرادی که در بالا اشاره کردیم قرار داده باشید، تنها یک مورد آن شامل معافیت مالیاتی می شود.
فردی که هم موجر باشد هم مستاجر: اگر شخصی خانه خود را به فرد دیگری اجاره دهد و خود خانه ای را برای سکونت خود اجاره کند، مالیات حساب شده برای او مابه التفاوت مبلغ اجاره بهای دریافتی خود از اجاره پرداختی خواهد بود.
فردی که تنها منبع درآمدش اجاره است
کسی که به جزء خانه اجاره داده شده منبع درآمد دیگری ندارد از پرداخت مالیات معاف است.
در این قانون حقوق بازنشستگی و سود ناشی از سپرده های بانکی درآمد تلقی نخواهد شد.
قانون مداران مشمول معافیت
هنگام ساخت و ساز توسط وزارت مسکن و شهر سازی قانونی تحت عنوان قانون الگوی مصرف در اختیار سازندگان قرار می گیرد. اگر هر مالک مجتمع مسکونی، بالای 3 واحد استیجاری تمامی قوانین الگوی مصرف توصیه شده مسکن را رعایت کند در طول مدت اجاره از تمامی مالیات معاف خواهد بود. همچنین منازل نوسازی که طبق برآورد سازمان مسکن و شهرداری در مدت زمان مشخص شده احداث شود نیز، شامل این معافیت در اولین نقل و انتقال می شود.
معافیت در زمان تخلیه
زمانی که مالک، ملک خود را بفروشد و در سند انتقال، مهلتی برای تخلیه ملک داشته باشد به مدت 6 ماه فرصت دارد تا محل سکونت را تخلیه کند و معاف از مالیات پرداختی می شود.
همکاری با دولت
مبلغی که برای پرداخت غرامت ساخت در محل سکونت، احداث، نوسازی، بهسازی و باز سازی از نهادهای دولتی و نیمه دولتی پرداخت شود، مبلغ درآمدی املاک محسوب نمی شود.
همچنین املاکی که در فهرست آثار ملی ثبت شده باشند در صورت انتقال به سازمان میراث فرهنگی کشور نسبت به کل مالیات نقل و انتقال قطعی معاف خواهند بود.
جریمه نپرداختن مالیات بر اجاره
افرادی که مالیات بر درآمد اجاره را در زمان معین پرداخت نکنند، باید ده درصد از مبلغ اجاره را به عنوان جریمه پرداخت کنند.
اگر مالک، اظهارنامه مالیاتی را بر خلاف واقعیت پر کرده باشد و کارشناسان آن را تشخیص دهند، مالک موظف است مالیات ملک و همچنین یک برابر آن را به عنوان جریمه بپردازد.
نحوه پر كردن اظهارنامه مالياتي اجاره املاک
برای اینکه فرم اظهارنامه مالیاتی را پر کنید باید از سازمان ثبت نام موقت وب سایت سازمان امور مالیاتی به نشانی( intamedia.ir ) نام کاربری موقت دریافت کنید.
این نام کاربری و رمز عبور، مختص مالک برای ورود به سامانه اظهارنامه الکترونیکی مالیات بر اجاره املاک است.
توجه داشته باشید که با داشتن یک نام کاربری، قادر به پر کردن اظهارنامه مالیاتی برای تمامی املاک خود خواهید بود و نیازی به ساخت نام کاربری جدید برای هریک از املاک نیست.
نگاه کلی
زمانی‌که مالک به میزان مالیات بر درآمد اجاره اعتراض داشته باشد یک ماه از تاریخ ابلاغ آن فرصت دارد تا موضوع را با رئیس اداره مالیاتی مطرح کند. اما اگر اختلاف حل نشد می‌تواند موضوع را به هیئت حل اختلاف مالیاتی گزارش کند.
مالکین املاک باید در هر سال تا آخر تیر ماه، اظهارنامه مالیاتی و مدارک مربوطه را به اداره امور مالیاتی محل ملک ارائه دهند و میزان مالیات مشخص شده را بر اساس مقررات این سازمان پرداخت کنند. در این مورد، مستاجر ملک هم می تواند اقدامات لازم را انجام دهد.
املاک تجاری و اداری شامل معافیت نمی شوند.
اظهار نامه مالیاتی، یک کارنامه مالیاتی است در اختیار افراد حقوقی و حقیقی قرار می گیرد و افرادی که شامل پرداخت مالیات می شوند باید برای پر کردن آن اقدام کنند.
در تهران اجاره خانه‌هایی تا ۱۵۰ متر مربع و در شهرهای دیگر تا ۲۰۰ متر مربع از پرداخت مالیات بر اجاره منزل معاف هستند.
